Admin
Yönetici
- Katılım
- 19 Şub 2025
- Mesajlar
- 180
- Tepkime puanı
- 0
- Puanları
- 16
1- وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ “İnsanları arkadan çekiştiren, kaş göz işaretiyle alay eden her kişinin vay hâline!”“Hümeze ve lümeze” kalıpları, onların bu işi alışkanlık hâline getirdiklerine delâlet eder. Çünkü bu kalıp, bir işi çokça yapan, meslek haline getiren kimse için kullanılır.
Sebeb-i Nüzûl
Sûre, Ahnes Bin Şüreyk veya Velid Bin Muğire hakkında indi. Ahnes, çokça ayıplayan biri idi. Velid ise, Rasûlullahın gıybetini yapmış, gıyabında aleyhine konuşmuştu.
2- الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ “Ki o, bir mal toplamış ve onu durmadan saymıştır.”
3- يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ “Malının, kendisini ebedîleştirdiğini zanneder.”
Malının şu dünya hayatında kendisini ebedi kılacağını zanneder, ebediliği sevdiği gibi malı sever.Veya mal sevgisi onu ölümden gafil kılar veya tul-i emele (uzun hülyalara) onu sevk eder de, kendini ölümsüz sanır. Ölümü hiç hesaba katmayan kimse gibi amel eder.Bunda, insanı ölümsüz kılacak şeyin mal değil, ahiret için çalışmak olduğuna bir tariz vardır.
4- كَلَّا “Hayır!”“Kella”, “hayır, asla” ifadesi, onun bu zannına karşı bir ikazdır.
لَيُنبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ “Andolsun ki o, hutame’ye atılacaktır.”
5- وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ “Bildin mi nedir hutame?”
6- نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ “O, Allah’ın tutuşturulmuş ateşidir.”O, Allahın tutuşturduğu bir ateştir. Eğer bir ateşi Allah yakmışsa, O’ndan başkası onu söndüremez.
7- الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ “Ki yüreklere işler.”Ayette kalbin özellikle nazara verilmesi, kalbin bedendeki bütün azalar içinde en latif olması ve elem yönüyle de en ziyade elem çekmesi itibariyledir.Veya, o kalbin batıl inançlar ve çirkin amellerin kaynağı olmasındandır.
8- إِنَّهَا عَلَيْهِم مُّؤْصَدَةٌ “O ateşin kapıları üzerlerine kapatılacaktır.”
9- فِي عَمَدٍ مُّمَدَّدَةٍ “(Cehennem ehli) uzatılmış direklere bağlı oldukları halde.”
Hırsızların bağlandığı tomruklar gibi, uzatılmış direklere bağlanmışlardır.
Hz. Peygamber şöyle buyurur:“Hümeze sûresini kim okusa, Allah ona Muhammed ve ashabıyla dalga geçenlerin sayısınca on katı haseneler verir.”
Yazar:
Prof.Dr. Şadi Eren
Sebeb-i Nüzûl
Sûre, Ahnes Bin Şüreyk veya Velid Bin Muğire hakkında indi. Ahnes, çokça ayıplayan biri idi. Velid ise, Rasûlullahın gıybetini yapmış, gıyabında aleyhine konuşmuştu.
2- الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ “Ki o, bir mal toplamış ve onu durmadan saymıştır.”
3- يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ “Malının, kendisini ebedîleştirdiğini zanneder.”
Malının şu dünya hayatında kendisini ebedi kılacağını zanneder, ebediliği sevdiği gibi malı sever.Veya mal sevgisi onu ölümden gafil kılar veya tul-i emele (uzun hülyalara) onu sevk eder de, kendini ölümsüz sanır. Ölümü hiç hesaba katmayan kimse gibi amel eder.Bunda, insanı ölümsüz kılacak şeyin mal değil, ahiret için çalışmak olduğuna bir tariz vardır.
4- كَلَّا “Hayır!”“Kella”, “hayır, asla” ifadesi, onun bu zannına karşı bir ikazdır.
لَيُنبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ “Andolsun ki o, hutame’ye atılacaktır.”
5- وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ “Bildin mi nedir hutame?”
6- نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ “O, Allah’ın tutuşturulmuş ateşidir.”O, Allahın tutuşturduğu bir ateştir. Eğer bir ateşi Allah yakmışsa, O’ndan başkası onu söndüremez.
7- الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ “Ki yüreklere işler.”Ayette kalbin özellikle nazara verilmesi, kalbin bedendeki bütün azalar içinde en latif olması ve elem yönüyle de en ziyade elem çekmesi itibariyledir.Veya, o kalbin batıl inançlar ve çirkin amellerin kaynağı olmasındandır.
8- إِنَّهَا عَلَيْهِم مُّؤْصَدَةٌ “O ateşin kapıları üzerlerine kapatılacaktır.”
9- فِي عَمَدٍ مُّمَدَّدَةٍ “(Cehennem ehli) uzatılmış direklere bağlı oldukları halde.”
Hırsızların bağlandığı tomruklar gibi, uzatılmış direklere bağlanmışlardır.
Hz. Peygamber şöyle buyurur:“Hümeze sûresini kim okusa, Allah ona Muhammed ve ashabıyla dalga geçenlerin sayısınca on katı haseneler verir.”
Yazar:
Prof.Dr. Şadi Eren
